Ko te Kupu Foundation
A faaite i tenei whaarangi



TE

WORD

Vol. 20 OCTOBER 1914 Nama 1

Mana pupuri 1914 na HW PERCIVAL

Tuhinga

(Tonu)
Tuhinga o mua

KOREOKO nga wairua hiahia hiahia i te wa ano e whangai ana i te waahi, i te tinana ranei o te tangata ora. Ko nga ahua o nga purangate na reira ko te kai he rite ke, he rereke ranei. I te mea e whangaia ana nga wairua hiahia e rua o nga momo taangata mo te taangata kotahi, ka tuatoru tetahi wairua tuatoru, ka whangai ano, na te mea ka puta he tautohe i waenga i a raua ko wai e mahea ana te tangata, me te hinengaro hinengaro i hangaia hei Ko te hua o te tautohetohe e kukume ana i nga hiahia mate o nga taangata kua pai ki te pakanga.

Mo nga hiahia o nga tupapaku e kaha nei ki te tango i te tinana o te tangata ora, ko te hiahia o te wairua e tino kaha ana ka hopu ia ia i te wa e whakaatu ana i tona kaha me tona kaha ki te whakahaere. Ki te hiahia nga wairua waatea ki te kore e kaha ki te whakaheke i te hiahia ki te tuku i o raatau hiahia na roto i ona hiahia taiao, ka whakamatau ratou i etahi atu huarahi ka angitu ratou. Ka tohe ratou ki te whakaohooho atu ia ia ki te tarukino i te waipiro Ki te taea e ratau te whakamahi i te raau taero, te waipiro ranei, na reira ka taea e ratau te peehi i a ratau, ki te kawe i o raatau hiahia.

Te tinana me te hau o te waipiro, te kai tarukino ranei e tuku ana i te whanga ki nga wawata e hiahia ana ki nga taangata kua mate, a he maha ano hoki te waa i te wa ano ka whangai raanei i te kaiuru ranei. Ka kai te wairua waipiro i te wa e haurangi ana te taangata. Ahakoa ka haurangi te tangata ka mahi i nga mea kaore i te pai te mahi. Ahakoa e haurangi ana te tangata tetahi o nga mea e hiahia ana ki te ngakau marohirohi ki runga ki a ia, i roto i nga mahi e akiaki ana ia ia ki te mahi. No reira ka hiahia te wairua nanakia ki te tangata, ia ia e mate, ki te korero kino, ki te mahi he.

Ko nga hiahia o te hunga mate he whakaohooho i nga hiahia kino i roto i te tangata haurangi me te akiaki ia ia ki te mahi kino. Ko te hiahia a te wuruhi e hiakai toto ana ki te tupapaku, katahi ka haere ki te kai inu ki te whakaekea, na reira, ko te wairua wuruhi te awhi i te mea ora o te toto ora i te mea ka rere mai i te patunga. Ma tenei te huringa o te ahua o nga taangata maha. Ma tenei ka maha nga kohurutanga. I roto i tetahi waa o te haurangi, ma te taangata pea nga momo e toru o nga wawata e hiahia ana ki te whangai i runga i a ia ranei.

He rereketanga i waenga i te haurangi tawhito me te waipiro o te wa. Ko te waipiro o te wa, ko te take e aukati ana i te kai waipiro me te haurangi, engari ko wai hoki e hiahia ana ki te inu waipiro me etahi o nga ahuatanga e puta ai te waipiro. Ko te tangata haurangi maori ko te mea tata, ki te kore e mutu, kua mutu te whawhai ki te wairua waipiro, a na wai e pai ana te wairua me te kaupapa morare ki te tuku i a ia hei waipuna kei reira te waipiro e hiahia ana ki te wairua waipiro ranei he wairua waatea nei mo te hunga mate. runga ake ta ratou e hiahia ana. Ko te kaiwhakainu ngawari e kii ana, "Ka taea e au-inu-or-let-it-alone-as-I-see-fit," kei waenga i nga taangata me nga tangata takahi. Ko tenei tiimata e taunakitanga ana mo te kuware mo te wa e kai ana ia kei reira te taunahatanga o te haina kia riro mai tetahi ranei etahi o nga momo ngutu e rua, e karapoti ana i te ngongo ki te kauhau, me te wahi e whakamarie ana i a raatau hiahia korekore.

I tua atu i nga rereke o te hiahia o nga taangata kua mate mai i ia o nga turanga e toru o te hiahia e whakaingoatia ana, te ira tangata, te whakahirahira, me te nanakia, he maha atu ano nga waahanga o nga kaimene, ka kitea e tetahi ka mohio ki te mahi ina mohio ia ki nga tauira i mua, i te wa e mohio ana ia ki te pa ki te hunga e mate ana, e raruraru ana hoki i nga wairua hiahia o te hunga mate.

Kaore e tika ana na te mea ko te hiahia o nga tangata mate te whangai i nga tangata ora, ko nga taangata ora katoa e whangai i nga kopu. Mahalo kaore pea tetahi e noho ana i te waa kaore i mohio i te aroaro o te wairua hiahia, he mea whakahihiri e ia ana, e whangai ana i te taha kino, kino, kino, hae, hae, hae, mauahara, aha atu ano hoki; Engari ko nga hiahia o nga tupapaku e kore e riro hei maakaa, e kore e mataku, ka whangai i nga mea ora katoa. Ko te aroaro o te wairua hiahia e mohiotia ana e te ahuatanga o te awe e kawe mai ana.

Ko etahi o nga raupaparahi he mea tino hiahia ki nga tupapaku. Ko te hiahia i nga poaka i runga i te moe ka rite ki te mataara. Kei runga (te Kupu, Oketopa, 1913) e kiia ana ko nga ruakiwa, ko nga hiahia ngata o nga tangata kua mate, ko nga mea e pau ana i nga tinana ora i te moe. Vampires te nuinga o te akomanga tairongo. E whangai ana ratou ia ratou ma te kuhu mai i tetahi tino koretake kua ngaro i te hunga moe. I te nuinga o te wa ka whakatata atu ratou ki te moemoea moemoea i raro i te ahua o te tino pai o te taangata. Engari ko te ahua tino ataahua ko te mea ke anake, ko te kopurangi anake o te wairua hiahia mai i nga mea nanakia, me te hunga mate.

Na te kaipatuatanga kei pa ki a ia te kore e pai ki tana kaipupuri hei mara mahi mo te hunga mate kua mate. Na te whakangarutanga na te kore e pai. Ko te mahi kaua ehara i te hangai; Mahalo ko ha tautooraa haehaa, engari me whakapau kaha, i roto i nga haora e ara ana me te pono me te pono. Ko te whakapehapeha i te aroaro o te Runga Rawa he hara tupeka.

Kaore he wairua haurangi o te hunga mate, o nga mea ora ranei e uru ki te urunga o te tangata moe engari mena ko ona whakaaro me o hiahia i te wa e ara ana ka whakaaetia, ka mahi tahi ranei me te hiahia o te wairua.

(Me haere tonu)